Δημοκρατία – δημαγωγία – τυραννία
Το δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής χαρακτηρίστηκε -ορθά- ως γιορτή της δημοκρατίας, μιας που οι πολίτες εκφραστήκαμε άμεσα, για πρώτη φορά μετά από 41 χρόνια, πάνω σε ένα θέμα που αφορά τη ζωή μας και την πορεία της χώρας στην οποία ζούμε. Μακάρι αυτό να συνέβαινε συχνά, όπως για παράδειγμα συμβαίνει στην Ελβετία και σε άλλες χώρες του κόσμου. Γιατί Δημοκρατία δεν είναι οι ελάχιστες φορές που καλούμαστε να εκλέξουμε τους αντιπροσώπους μας στη Βουλή αλλά τρόπος ζωής και έκφραση αυτού του τρόπου ζωής, δηλαδή της μέριμνας των πολιτών για το κοινό καλό του Δήμου, της Πόλεως, της Πατρίδας. Αυτό δηλαδή που πρώτος ο Αριστοτέλης ονόμασε «πολιτική αρετή».
Τις προηγούμενες δεκαετίες ταυτίσαμε, δυστυχώς, το κοινό καλό με το ατομικό μας συμφέρον, εκλέγοντας εκείνους που νομίζαμε ότι θα το υπηρετήσουν καλύτερα. Εκείνοι πάλι, με τις υποσχέσεις και με τις «φιλολαϊκές» πολιτικές που ακολούθησαν, εκφύλισαν τη δημοκρατία σε δημαγωγία, εξασφαλίζοντας τη δική τους επιτυχία και βυθίζοντας το κράτος στο τέλμα από το οποίο αγωνιζόμαστε τώρα να βγούμε. Δεν είναι τωρινό φαινόμενο, το κατήγγειλε ο Αριστοφάνης στις κωμωδίες του και ο Σουρής στα ποιήματά του, το διακωμώδησαν γνωστές ελληνικές ταινίες, το γνωρίζαμε, γκρινιάζαμε, κι όμως δεν κάναμε τίποτα για να βγούμε από τούτο το φαύλο κύκλο. «Βολευτές» τους ονομάζαμε, και ταυτόχρονα επιδιώκαμε το δικό μας βόλεμα, με κάθε τρόπο.
Και οι γνωστοί σε όλους μας δημαγωγοί κομμάτιασαν την κοινωνία σε κόμματα και, με τη δική μας ανοχή, έγιναν τύραννοι, μικροί δικτάτορες που παίρνουν το κεφάλι όποιου από τον πολιτικό τους στρατό τολμά να εκφράσει διαφορετική άποψη από εκείνη του αρχηγού. Μεθυσμένοι από την εξουσία, με περισσή αλαζονεία διαχειρίστηκαν τα κοινά λες και ήταν το χωράφι του παππού τους, αδιαφορώντας με τη σειρά τους για το κοινό καλό.
Το δημοψήφισμα δεν ήταν απλά η δεσμευτική έκφραση της βούλησης του λαού. Αποτελεί την αφετηρία ενός άλλου τρόπου σκέψεως των πολιτών αλλά και των πολιτικών. Ίσως πολλοί από τους πολίτες να ψήφισαν με κριτήρια ατομικού συμφέροντος. Το αποτέλεσμα όμως του δημοψηφίσματος και η αντιστροφή της ρητορείας πολλών πολιτικών, εντός και εκτός της χώρας, δίνει σε όλους μας την αφορμή να σκεφτούμε πως πέρα από το δέντρο υπάρχει ένα ολόκληρο δάσος, για το οποίο είναι ανάγκη να φροντίζουμε όλοι.
Η Δημοκρατία δεν είναι αρένα όπου επικρατεί ένας, αφού έχει εξοντώσει τους αντίπαλους με θεμιτά και αθέμιτα μέσα, και επιβάλλει στη συνέχεια το θέλημά του. Ούτε όμως και η περιστασιακή ψήφος των πολιτών. Ούτε το δικό μου ή το δικό σου ατομικό συμφέρον. Η Δημοκρατία πραγματώνεται καθημερινά στην Αγορά από πολίτες ελεύθερους που προτάσσουν το κοινό συμφέρον όλων και εναρμονίζουν τη ζωή τους σύμφωνα με αυτό. Στη Δημοκρατία ακούγονται όλες οι γνώμες, οι οποίες εκφράζονται με λογικά επιχειρήματα, χωρίς την ψεύτικη ρητορεία των δημαγωγών, και με σεβασμό προς όλους αναζητείται -κατά το δυνατόν- η κοινή συνισταμένη η οποία οδηγεί σε ορθές πολιτικές αποφάσεις και σε σπουδαία έργα.
Το πολιτικό σκηνικό, μετά το πρόσφατο δημοψήφισμα, μοιάζει με χωνευτήρι στο οποίο λιώνουν τα σκουριασμένα μέταλλα του παλαιοκομματισμού. Ανάλογα με τη δύναμη της φωτιάς, θα προκύψουν και τα αντίστοιχα νέα μέταλλα. Και φωτιά είναι η δική μας γνώμη και στάση, στο βαθμό που θα αλλάξουμε οπτική για πολλά πράγματα που αφορούν τον κοινωνικό μας βίο και περίγυρο. Φωτιά είναι η προτεραιότητα του κοινού καλού, ο αλληλοσεβασμός, το ενδιαφέρον για τον άλλο, η αλληλεγγύη προς το συνάνθρωπο, η λεβεντιά, το φιλότιμο. Μπορούμε!
0 comments:
Post a Comment